-
1 сорашу
взаимн. от сорау I1) расспра́шивать/расспроси́ть ( о ком-чём) || расспра́шивание, расспро́саның турында сорашты — он расспра́шивал про него́
сорашыр нәрсә бар — есть о чём расспра́шивать
2) спра́шивать, справля́ться/спра́виться ( о ком-чём)исәнлек-саулык сорашу — справля́ться о здоро́вье
тормыш хәлләрен сорашу — справля́ться о житье́-бытье́
эш турында сорашу — справля́ться о рабо́те
сорашканым юк — не спра́шивал (не справля́лся)
3) редко опра́шивать/опроси́ть || опро́сгалимнәр арасында сорашу үткәрү — провести́ опро́с среди́ учёных
4) редко попроша́йничать || попроша́йничаньесм. сорану•- сорашып белү
- сорашып карау
- сорашып тору
- сорашып чыгу -
2 сорашу
гл1. расспрашивать, справиться2. попрошайничать -
3 сорашу
s. сорау -
4 хәер сорашу
-
5 хәл-әхвәл сорашу
= хәл-әхвәл сорау расспра́шивать о дела́х, житьё-бытьё -
6 хәл сорашу
= хәл белү -
7 справиться
-
8 спросить
сов.1) в разн. знач. (кого-что, чего) сорау; сорашу2) с кого (потребовать ответа) җавапка тарту, җавап бирүне таләп итү -
9 ваклап
нареч.1) в ро́зницу, по мелоча́мваклап сату — торго́вля в ро́зницу; ро́зничная торго́вля
2) подро́бно, дета́льно, доскона́льно, тща́тельноваклап сорашу — подро́бно расспра́шивать
планның үзгәрешен ваклап тикшерү — дета́льно прове́рить выполне́ние пла́на
-
10 җентекләү
перех.1) разбира́ть/разобра́ть подро́бно, вдава́ться в дета́ли2) подро́бно (тща́тельно, внима́тельно) рассма́тривать3) в знач. нареч. җентекләп тща́тельно, скрупулёзно, обстоя́тельно, подро́бно, дета́льно, внима́тельноҗентекләү өйрәнү — тща́тельно изуча́ть
җентекләү карау — смотре́ть внима́тельно
җентекләү сорашу — расспра́шивать подро́бно
-
11 иҗекләү
перех.1) скла́дывать бу́квы по слога́м, разобра́ть по слога́м; чита́ть по слога́м2) см. иҗек 2)3) в знач. нареч. иҗекләпа) по слога́м; с трудо́мсүзләрне иҗекләп-иҗекләп уку — с трудо́м чита́ть слова́
б) перен. подро́бно, доскона́льно, тща́тельно, как сле́дует, надлежа́щим о́бразомбезнең шикелле наданнарга иҗеклә́брәк әйт! — ты уж нам, не́учам, по слога́м растолку́й!
иҗеклә́п сорашу — расспра́шивать до мельча́йших подро́бностей
-
12 кайта-кайтадан
нареч.; разг.повто́рно, не́сколько раз, мно́го раз, то и де́ло (возвраща́ясь)кайта-кайтадан сорашу — не́сколько раз спра́шивать, переспра́шивать
-
13 нечкәләү
перех.1) утонча́ть/утончи́тьбик нечкәләсәң - өзелер — (посл.) ста́нешь си́льно утонча́ть - оборвёшь
2) детализи́ровать, вдава́ться в дета́ли, подро́бности; разбира́ть/разобра́ть подро́бно, по дета́лям; обду́мывать/обду́мать всесторо́ннеартык нечкәләсәң - бернәрсә дә чыкмас — е́сли начнёшь вдава́ться в дета́ли, ничего́ не полу́чится
3) де́лать (что-л.) аккура́тно, тща́тельно; обраща́ть внима́ние на ме́лочи, дета́лиөстәлне тизрәк әзерләгез, бик нечкәләмәгез — накрыва́йте быстре́е на стол, не обраща́йте внима́ния на ме́лочи
4) в знач. нареч. нечкәләпа) то́нконечкәләп телгәләнгән чыра — то́нко ще́панная лучи́на
б) подро́бно, дета́льно, тща́тельно, доскона́льно, всесторо́нне; скрупулёзносәламәтлеге турында нечкәләп сорашу — подро́бно расспра́шивать о его́ здоро́вье
хезмәтне нечкәләп анализлау — скрупулёзно анализи́ровать рабо́ту
в) тща́тельно, стара́тельно, усе́рдно, аккура́тно, по всем пра́виламҗирне нечкәләп эшкәртү — тща́тельно обраба́тывать зе́млю
г) при́стально, внима́тельно, тща́тельнопортретны нечкәләп карау — внима́тельно рассма́тривать портре́т
-
14 пышын
-
15 сорашкалау
многокр. от сорашуспра́шивать, расспра́шивать ( время от времени) -
16 текмә-тек
нареч.; разг.1) подро́бно; доскона́льнотекмә-тек белү — знать доскона́льно
текмә-тек сорашу — подро́бно расспра́шивать
2) то́чнотекмә-тек үтәү — вы́полнить то́чно ( как было предусмотрено)
-
17 текмәкләү
перех.; разг.дото́шничать, (что-л.) рассма́тривать, расспра́шивать || рассма́тривание, расспра́шивание дото́шно, подро́бно, внима́тельнотекмәкләп карау — дото́шно рассма́тривать
текмәкләп сорашу — дото́шно расспра́шивать
бик артык текмәкләмә — не о́чень ты дото́шничай
-
18 хәер
I сущ.1) бла́го, добро́; по́льза, прокмоның хәере булмас — от э́того добра́ не жди
2) в знач. сказ. хорошо́, ла́дноалай ук булса, бик хәер — е́сли так, то о́чень хорошо́
ярдәмнең хәерен күрү — получи́ть по́льзу (бла́го) от по́мощи
3) ми́лостыня, подая́ние, поже́ртвование; пода́чкахәер акчасы — де́ньги, полу́ченные в ка́честве ми́лостыни
хәер эстәп көн күрү — жить пода́чками, побира́ться
4) в знач. нареч. хәердән как ми́лостьхәердән булсын — пусть пойдёт в ка́честве вспомоществова́ния, ми́лостыни
•- хәер сорау
- хәер сорашу
- хәер эстәү
- хәер сорашучы
- хәер эстәүче
- хәергә бирү••II вводн. сл.хәерен күр! — по́льзуйся на здоро́вье!
впро́чемхәер, андый хәл булырга да мөмкин — впро́чем, тако́е не исключено́
-
19 хәер сорау
= хәер сорашу; хәер эстәү проси́ть ми́лостыню, подая́ние; попроша́йничать || попроша́йничество -
20 хәл
сущ.1) в разн. знач. состоя́ние (чьё-л, кого, чего-л.)авыруның хәле бик авыр — состоя́ние больно́го о́чень тяжёлое
син минем хәлемне аңламыйсың — ты не понима́ешь моего́ состоя́ния
мин укырлык хәлдә түгел — я не в состоя́нии чита́ть
яраксыз хәлгә килү — прийти́ в него́дное состоя́ние
аның хәле рәтләнә башлаган — его́ состоя́ние на́чало улучша́ться
әйбернең сыек хәлдән каты хәлгә күчүе — физ. перехо́д из жи́дкого состоя́ния в твёрдое
2) положе́ние, ситуа́ция, обстано́вка, обстоя́тельствахалыкара хәл — междунаро́дное положе́ние (ситуа́ция, обстано́вка)
гаилә хәле — семе́йное положе́ние
социаль хәл — социа́льное положе́ние
авыр хәлгә төшү — попа́сть в безвы́ходное положе́ние (ситуа́цию)
булган хәлләргә карап — смотря́ по обстоя́тельствам
3) си́ла ( физическая), си́лы; самочу́вствие; мощь, прост. мочьхәл(ем) юк — (у меня́) нет сил, пло́хо себя́ чу́вствую
күз ачарга хәлем юк хәтта — нет сил да́же откры́ть глаза́
түзәр хәл(ем) калмады, чыдар хәл(ем) юк — (у меня́) нет мо́чи, нет сил терпе́ть
ни хәлләрегез бар? — как ва́ше самочу́вствие? как себя́ чу́вствуете?
4) происше́ствие, слу́чай, собы́тие; де́ло, дела́аерым хәлләрдә — в отде́льных слу́чаях
күңелсез хәл — неприя́тный слу́чай
урамда булган хәл — у́личное происше́ствие, слу́чай на у́лице
соңгы көннәрдә булган хәлләр — собы́тия после́дних дней
ни хәл? — как дела́?
хәлләр шәптән түгел — дела́ иду́т нева́жно, де́ло обстои́т не лу́чшим о́бразом
5) лингв. обстоя́тельство || обстоя́тельственныйурын хәле — обстоя́тельство ме́ста
иярчен хәл җөмлә — прида́точное обстоя́тельственное предложе́ние
рәвеш хәле — обстоя́тельство о́браза де́йствия
•- хәл белү
- хәл белешү
- хәл сорашу
- хәл бетү
- хәл калмау
- хәл китү
- хәл итү
- хәл итәрлек
- хәл фигыль••хәл барынча, хәл кадәре(нчә) — в ме́ру сил, по ме́ре возмо́жностей, по возмо́жности
хәл җитмәслек — непоси́льный
хәл эчендә — при́ смерти
хәлгә керү — сочу́вствовать, сострада́ть; войти́ (в чьё-л.) положе́ние
хәлгә керүчән — уча́стливый
хәлдән килгәнче — по ме́ре (в ме́ру) возмо́жностей
хәлдән килү — спра́виться; быть в си́лах, в состоя́нии, иметь возмо́жность что-л. сде́лать
хәлдән тайганчы — до изнеможе́ния, до упа́ду
хәлдән тайдыру — изма́тывать/измота́ть, изнуря́ть/изнури́ть
хәлдән таю — выбива́ться/вы́биться из сил, обесси́леть
хәле (хәлләр) хәл — де́ло пло́хо, пло́хи дела́, дела́ в плаче́вном состоя́нии
- хәл алу- хәл керү
- ... хәл юк
- 1
- 2
См. также в других словарях:
сорашу — 1. (Сорау) 2. Белергә теләп кат кат сорау, төрле кешеләрдән сорау … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сорану — 1. Нәрсә. б. бирергә еш сорау, сорап йөдәтү 2. Теләнү, Хәер сорашу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
теләнү — 1. (Теләү) 2. Хәер садака сорап йөрү, сорашу, хәер эстәү. күч. Үзеңә кирәк һәр нәрсәне зарланып сорап алу, сорап теңкәгә тию … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тикшеренү — 1. Кызыксынып, белергә омтылып сорашу, күзәтү яки сынап, тоткалап карау 2. Махсус фәнни тәҗрибәләр яки логик фикерләүләр ярдәмендә чынбарлык һәм иҗат күренешләренең асылын, төзелешен, сәбәпле бәйләнешләрен ачыклау 3. Берәр нәрсә турында бик… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тирәләү — 1. Кайма, тирә тоту 2. рәв. ТИРӘЛӘП – Уратып, әйләнә тирәсенә урнаштырып. Якынлашып, якын килеп яки якыннан үтеп 3. күч. Мәсьәләгә саклык белән якын килеп сүз башлау, әңгәмә яки сорашу ярдәмендә кызыксындырган нәрсә тур. белешмә алу. ТИРӘЛӘП АЛУ… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төпчекләнү — Берәр мәсьәләнең асылын белер өчен, бик җентекләп, һәрьяклап, бөтен ваклыкларына кадәр, тирәнтен тикшерү, кат кат сорашу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төпчеләү — Берәр мәсьәләнең асылын белер өчен, бик җентекләп, һәрьяклап, бөтен ваклыкларына кадәр, тирәнтен тикшерү, кат кат сорашу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төпченү — Берәр мәсьәләнең асылын белер өчен, бик җентекләп, һәрьяклап, бөтен ваклыкларына кадәр, тирәнтен тикшерү, кат кат сорашу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төпчү — Берәр мәсьәләнең асылын белер өчен, бик җентекләп, һәрьяклап, бөтен ваклыкларына кадәр, тирәнтен тикшерү, кат кат сорашу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тыкырдату — 1. Тыкыр тыкыр иткән тавыш чыгару 2. күч. Берәр нәрсә турында кат кат сорау, әйтү, сорашу 3. күч. Ашыктыру 4. күч. Бик нык ачулану, сүгү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәер — I. и. 1. Яхшылык, изгелек, игелек, файда. хәб. Яхшы, ярыйсы, хәерле алай булса, бик хәер 2. Садака. с. Садакага килгән хәер икмәк. ХӘЕР СОРАУ (СОРАШУ) – Йорт саен, кеше саен соранып тамак туйдыру. ХӘЕР СОРАШУЧЫ – Теләнче. ХӘЕРЕ БЕЛӘН (БУЛСЫН) –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
